ZYGMUNT KRASIŃSKI (1812-1859)

Polski hrabia, poeta, dramaturg i prozaik. Jeden z trójcy wieszczów, największych poetów polskiego romantyzmu. Jego ojcem chrzestnym był Napoleon Bonaparte.

Zadebiutował w wieku 16 lat makabryczną opowieścią gotycką, w której widoczna była już jego fascynacja cierpieniem, zagładą i śmiercią. Przez całe życie towarzyszył mu wewnętrzny konflikt między konwenansem a etosem romantycznej walki narodowowyzwoleńczej. Jego dzieła charakteryzowały się frenezją, dysonansami religijno-społecznymi oraz obrazami piekła.

W późniejszym czasie – około roku 1847, wraz z wydaniem „Ostatniego” – wieszcz zastąpił skrajną rozpacz dotychczasowych dzieł przesłaniem etyki chrześcijańskiej, która z czasem, uzupełniona o myśl mesjanistyczną, przerodziła się w żarliwe zawołania do ewangelicznej miłości.

Największy wpływ na jego poglądy i całe życie miał ojciec, Wincenty Krasiński – generał napoleoński, zwolennik „obozu klasyków”, a później lojalny poddany cara Rosji.

Pod wpływem ojca Krasiński nie wziął ślubu z ukochaną Delfiną Potocką, a zmuszony został do małżeństwa z Elizą z Branickich.

Pod naciskiem ojca nie wziął też udziału w powstaniu listopadowym i demonstracjach patriotycznych, za co mocno dokuczano mu na studiach. Musiał przerwać nauki i wyjechać za granicę.

Nawiedzany ciągłym rozstrojem nerwowym, w stresie i konflikcie z ojcem, z grożącą ślepotą znalazł się w Petersburgu, gdzie ojciec chciał go zmusić do służby carowi. Temu jednak nie uległ. Trochę go to zbudowało i rzucił się w wir podróżowania.

Stałym towarzyszem Krasińskiego w podróżach był jego dawny kolega uniwersytecki, Konstanty Danielewicz. W roku 1836 w Rzymie poznał Juliusza Słowackiego i zaprzyjaźnił się z nim. Miał też w tym czasie romans z Joanną Bobrową-Piotrowicką, który trwał 4 lata. Podczas rewolucji w Rzymie, w 1848 roku, wraz z Cyprianem Kamilem Norwidem bronił zagrożonego papieża Piusa IX.

W okresie radykalizujących się nastrojów politycznych i powstawania reformatorskich programów społecznych Krasiński był zdeklarowanym konserwatystą, wrogiem rewolucji, a ostatecznie – wszelkiej walki zbrojnej, również niepodległościowej.

Okresem powstania najwybitniejszych dramatów Krasińskiego „Nie-Boskiej komedii” i „Irydiona” była połowa lat trzydziestych.

Zygmunt Krasiński zmarł na gruźlicę 23 lutego 1859 roku w Paryżu.

← POWRÓT